Η Ψυχολογία είναι ο Κόσμος μας!
Πώς να αναγνωρίσουμε και να αλλάξουμε τα αρνητικά μοτίβα σκέψης για να μειώσουμε τα επίπεδα του άγχους.
Από την οπτική της εξέλιξης, η λειτουργία του εγκεφάλου δεν αποσκοπεί να μας κάνει χαρούμενους. Ο σκοπός του είναι να μας προστατεύει κρατώντας μας σε επιφυλακή απέναντι σε πιθανές απειλές. Ο εγκέφαλος είναι ειδικός στο να δημιουργεί υποθετικά σενάρια για το τι θα μπορούσε να πάει στραβά.
Πολλοί άνθρωποι είναι εξοικειωμένοι με αυτή τη λειτουργία του εγκεφάλου. Είναι επιρρεπείς σε μοτίβα σκέψης που αυξάνουν το άγχος, καθώς αντιμετωπίζουν μεγάλη πίεση να ανταποκριθούν σε προσδοκίες που έχουν θέσει οι ίδιοι για τον εαυτό τους. Ωστόσο, πολλά από αυτά τα μοτίβα βασίζονται σε λανθασμένες υποθέσεις.
6 μοτίβα σκέψης που αυξάνουν το άγχος
- «Εγώ φταίω». Ο εσωτερικός κριτής σου σε επιπλήττει που απέτυχες να ανταποκριθείς στις προσδοκίες. Κατηγορείς τον εαυτό σου για τα ανεπιθύμητα αποτελέσματα, ακόμα κι αν δεν φταις εσύ. Είναι δύσκολο να βλέπεις τις προσπάθειές σου να μην οδηγούν εκεί όπου ήθελες, αλλά μην επιβαρύνεις περισσότερο τον εαυτό σου με έντονη αυτοκριτική.
- «Αγχώνομαι για τα πάντα». Η ζωή προκαλεί άγχος. Εμφανίζει εμπόδια και προκλήσεις τις πιο ακατάλληλες στιγμές. Συχνά συσσωρεύουμε τα προβλήματα το ένα πάνω στο άλλο αντί να τα εξετάζουμε το καθένα ξεχωριστά. Έτσι, το άγχος κορυφώνεται και όλο αυτό το βάρος μας καταβάλλει. Τα προβλήματα μπλέκονται το ένα με το άλλο και γίνεται πιο δύσκολο να τα λύσουμε. Είναι προτιμότερο να αντιμετωπίζουμε την κάθε ανησυχία ξεχωριστά. Όταν αναλύουμε τα προβλήματα σε μικρότερα κομμάτια είναι πιο εύκολο να τα διαχειριστούμε.
- «Νιώθω παγιδευμένος». Είναι δύσκολο να πάρουμε αποφάσεις όταν τις βλέπουμε ως κάτι μη αναστρέψιμο. Το να θεωρούμε ότι όλες οι αποφάσεις είναι τελικές και δεν υπάρχει επιστροφή μπορεί να μας καταβάλει.
Ωστόσο, πολλές αποφάσεις είναι αναστρέψιμες. Μπορούμε να ψάξουμε για καινούργια δουλειά, να μετακομίσουμε, να χωρίσουμε από μια σχέση που δεν μας ικανοποιεί. Οι αποφάσεις συχνά συνεπάγονται μεγάλη ευθύνη και πιθανές συνέπειες. Πάρε όσο χρόνο χρειάζεσαι για να συλλέξεις τις απαραίτητες πληροφορίες και να πάρεις μια υπεύθυνη απόφαση.
Η αντιστροφή της πορείας μπορεί να έχει μεγάλο κόστος για σένα και για άλλους ανθρώπους. Ωστόσο, μπορείς να αλλάξεις κατεύθυνση. Αυτή η συνειδητοποίηση αφαιρεί την πίεση να πάρεις την τέλεια απόφαση κάθε φορά που βρίσκεσαι μπροστά σε ένα δίλημμα. - «Όλα ή τίποτα». Το να σκέφτεσαι με απόλυτους όρους είναι κάτι συνηθισμένο γιατί απλοποιεί τη διαδικασία της λήψης αποφάσεων. Είναι πιο εύκολο να επιλέξεις ανάμεσα στο άσπρο και στο μαύρο αντί να συγκρίνεις διαφορετικούς τόνους του γκρίζου.
Όμως, το να μη λαμβάνεις υπόψη όλο το φάσμα των δυνατοτήτων μπορεί να σε κάνει πιο επιρρεπή στο έντονο άγχος. Όταν οι μόνες επιλογές σου είναι το 0 και το 100, δεν αφήνεις στον εαυτό σου περιθώριο λάθους. Αν δεν φτάσεις το 100, τότε απέτυχες. Υπάρχουν, πράγματι, καταστάσεις όπου η λογική «όλα ή τίποτα» είναι δικαιολογημένη, όπως μια χειρουργική επέμβαση ή το πιλοτάρισμα ενός αεροπλάνου. Λάθη σε τέτοιο πλαίσιο μπορεί να οδηγήσουν σε καταστροφικά αποτελέσματα.
Ωστόσο, πολλές από τις καθημερινές μας δραστηριότητες δεν συνεπάγονται τον ίδιο βαθμό ευθύνης. Μπορεί να κάνεις ένα λάθος σε μια συνέντευξη ή σε ένα τεστ και πάλι να έχεις επιτυχημένο αποτέλεσμα. Είμαστε ατελή πλάσματα, σε μια διαρκή διαδικασία εξέλιξης. Δώσε στον εαυτό σου τη δυνατότητα να κάνει λάθη και να μαθαίνει από αυτά. - «Το χειρότερο δεν ήρθε ακόμα». Το πιο κοινό μοτίβο σκέψης που προκαλεί άγχος είναι να σκεφτόμαστε το χειρότερο. Σε αυτό το μοτίβο, αγνοούμε πιο πιθανά σενάρια και εστιάζουμε στο χειρότερο που θα μπορούσε να συμβεί, ακόμα κι αν είναι σχετικά απίθανο. Πολλές από τις ανησυχίες μας είναι κατασκευές της φαντασίας.
Τις αντιμετωπίζουμε ως επικείμενες και αναπόφευκτες, ακόμα κι αν οι περισσότερες δεν πραγματοποιούνται ποτέ. Κάθε φορά που ανησυχείς για κάτι, αναλογίσου πόσο πιθανό είναι αυτός ο φόβος να γίνει πραγματικότητα. Επιπλέον, φρόντισε να παίρνεις λογικές προφυλάξεις για να προστατεύεις τον εαυτό σου από το χειρότερο αποτέλεσμα. Αυτό θα σε βοηθήσει να εστιάζεις σε όσα βρίσκονται υπό τον έλεγχό σου. - «Δεν είμαι αρκετός». Κάνουμε το λάθος να συνδέουμε την αξία μας με το επίπεδο της επιτυχίας μας. Τρέχουμε συνέχεια πίσω από το επόμενο επίτευγμα για να τροφοδοτήσουμε την αίσθηση ότι αξίζουμε. Το άγχος κορυφώνεται καθώς η αίσθηση της αξίας μας αυξομειώνεται με κάθε επιτυχία ή αποτυχία.
Όμως, η αξία μας δεν καθορίζεται από το επίπεδο της επιτυχίας μας. Δεν εξαρτάται από τις σπουδές, τα σωματικά χαρακτηριστικά, την εμφάνιση ή τα χρήματα που κερδίζουμε. Η αξία του εαυτού μας είναι αδιαμφισβήτητο κομμάτι της ανθρώπινης ύπαρξής μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να εφησυχάζουμε. Οι σπουδές, η επαγγελματική ανέλιξη, η προσπάθεια για μεγαλύτερες απολαβές μπορούν να βοηθήσουν στην προσωπική μας ανάπτυξη και να μας επιτρέψουν να συνεισφέρουμε θετικά στη ζωή των άλλων.
Ωστόσο, δεν πρέπει να κάνουμε το λάθος να βασίζουμε την αίσθηση της αξίας μας στο πόσο επιτυχημένοι είμαστε.
Όταν νιώθετε αγχωμένοι, αναλογιστείτε τα μοτίβα σκέψης που ακολουθείτε. Μπορεί να βασίζονται σε λανθασμένες υποθέσεις που τροφοδοτούν περισσότερο το άγχος σας.
Απόδοση:ΙσμήνηΤσοχαλή,επιμελήτρια κειμένων
Πηγή: PsychologyNow